Hội chứng Volkmann là gì?

Hội chứng Volkmann còn được gọi là co cứng Volkmann hay co cứng do thiếu máu cục bộ, đây là tình trạng biến dạng của bàn tay, ngón tay, cổ tay xảy ra do chấn thương như: gãy xương, chấn thương đè nát, bỏng và các chấn thương động mạch.

Sau các chấn thương này, sự lưu thông máu giữa động mạch và tĩnh mạch sụt giảm ở cẳng tay gây ra lưu lượng máu giảm và thiếu oxy máu dẫn đến tổn thương cho cơ bắp, thần kinh và nội mạc mạch máu. Tình trạng này làm rút ngắn (co cứng) các cơ bắp ở cẳng tay.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng Volkmann

Tình trạng này thường xuất hiện bởi thiếu máu cục bộ ở các chi. Những thay đổi này tiến triển và xảy ra chủ yếu với gãy các xương dài, thường ở chi trên (gãy đầu trên của xương cánh tay trong cấu trúc phức hợp, chiếm khoảng 3/4 các trường hợp và ít phổ biến hơn là gãy xương cẳng tay). Bó bột quá chặt có thể gây chèn ép các mạch máu và dây thần kinh thường gây ra tình trạng này. Nếu áp lực này kéo dài khoảng 5-10 giờ, hậu quả những thay đổi ở cơ không thể đảo ngược, nhưng các thay đổi ở dây thần kinh không thể đảo ngược chỉ sau 3-6 giờ.

Một số nguyên nhân ít gặp hơn dẫn đến tình trạng Volkmann là bong gân, bầm tím, tổn thương động mạch gây thiếu máu cục bộ. Co cứng Volkmann cũng có thể ảnh hưởng đến chi dưới, nhưng ít xảy ra hơ. Bệnh thường xảy ra sau khi gãy đầu trên xương đùi hoặc gãy xương chày.

Cách điều trị với người mắc hội chứng Volkmann

Điều trị ban đầu cho co cứng Volkmann bao gồm: loại bỏ các băng gây chèn ép hoặc các loại nẹp, bột bó. Thuốc giảm đau là mấu chốt giúp giảm triệu chứng trong các trường hợp mãn tính.

Rạch da và cân khẩn cấp là cần thiết để ngăn chặn sự tiến triển đến co cứng Volkmann. Có một số bất đồng quan điểm liên quan đến chỉ số nào của áp lực khoang là dấu hiệu chỉ định rạch da và cân. Tuy nhiên, hầu hết đồng ý rằng bệnh nhân có áp lực khoang trên 30 mm Hg nên được đưa đến phòng phẫu thuật để rạch da và cân khẩn cấp. Không có chống chỉ định tuyệt đối cho việc giải nén ngay lập tức cho co cứng Volkmann trong trường hợp khẩn cấp.

Một số phương pháp phẫu thuật đã được thử nghiệm. Mục đích của phẫu thuật là giảm đè nén đủ để các chi có khả năng sống hoặc ngăn ngừa thương tật vĩnh viễn. Không nên cân nhắc về mặt thẩm mỹ hoặc vị trí và độ dài của đường rạch. Trong điều trị giảm nén, không có vị trí nào cho vết rạch ngắn đẹp mắt. Vết rạch phẫu thuật ngắn hơn 15cm có thể không đủ để giải áp lực nén.

Ngoài ra, chế độ sinh hoạt phù hợp sau khi phẫu thuật cũng là một trong những yếu tố quan trọng giúp người bệnh nhanh chóng hồi phục hơn.