Y học và đời sống
Mô hình Bác sĩ gia đình ở một vài quốc gia
Thời gian gần đây, mô hình Bác sĩ gia đình là mô hình chăm sóc sức khỏe khá nổi tiếng ở các nước phát triển. Bác sĩ gia đình là những người có hiểu biết một cách toàn diện về các vấn đề sức khỏe để có thể chẩn đoán, đưa ra phác đồ điều trị đối với tất cả các đối tượng bệnh nhân.
Mô hình Bác sĩ gia đình tại Mỹ
Để có thể trở thành một Bác sĩ gia đình tại Mỹ, những sinh viên học chuyên ngành Y – Dược sau khi tốt nghiệp đều phải trải qua chương trình đào tạo nội trú kéo dài 3 năm, chủ yếu tại các bệnh viện vùng, về chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Không dừng lại ở đó, những bác sĩ này còn phải tham gia một khóa đào tạo liên tục suốt đời và phải trải qua kỳ kiểm tra từ 7 đến 10 năm. Các bác sĩ gia đình tại Mỹ thường hoạt động theo các mô hình khác nhau: từ các phòng khám tư tới các khoa cấp cứu, hoạt động độc lập hoặc theo một hệ thống bệnh viện.
Ở Mỹ hiện nay chưa có chế độ bảo hiểm toàn dân, nên vẫn còn khoảng 50 triệu người Mỹ hiện nay vẫn chưa có bảo hiểm y tế. Hai hệ thống bảo hiểm nổi tiếng của chính phủ là Medicare dùng cho người già trên 65 tuổi và Medicaid cho người nghèo có thu nhập thấp dưới mức quy định.
Theo Luật mới cải cách của Y tế Obamacare, họ khuyến khích các Bác sĩ gia đình nhận chăm sóc đối tượng Medicare, với chính sách thưởng thêm 10% tổng số tiền thanh toán theo chương trình Medicare.
Mô hình tại Anh
Tại “xứ sở sương mù”, các Bác sĩ có thể trở thành Bác sĩ gia đình khi đã trải qua ít nhất 5 năm đào tạo về tất cả các chuyên khoa: nhi khoa, lão khoa, sản phụ, chấn thương – chỉnh hình,… Trong quá trình đào tạo, các Bác sĩ phải trải qua hàng loạt các đánh giá để có thể được cấp phép hành nghề độc lập với tư cách là một Bác sĩ gia đình.
Không giống như Mỹ, hầu hết người dân Anh đều có bảo hiểm y tế, các Bác sĩ gia đình tại đất nước này được Cơ quan dịch vụ y tế quốc gia (NHS) trả lương. Mức lương được trả tính trên cơ sở hiệu suất làm việc của các bác sĩ.
Thông thường, ở Anh mỗi Bác sĩ sẽ phụ trách một danh sách từ 1.500 đến 2.000 bệnh nhân. Mỗi bệnh nhân sẽ được đăng ký một Bác sĩ gia đình cụ thể để chăm sóc cho họ, việc thăm khám bệnh nhận được thực hiện hầu hết tại nhà. Nếu muốn khám bệnh ở tuyến trên, bệnh nhân phải có sự giới thiệu của Bác sĩ gia đình.
Mô hình tại Tây Ban Nha
Đối với đất nước Tây Ban Nha, hầu như các Bác sĩ gia đình đều làm việc cho các cơ quan y tế được nhà nước tài trợ thông qua chính quyền khu vực và được chi trả lương theo hệ thống lương bổng của nhà nước.
Với hệ thống chăm sóc sức khỏe ban đầu, Tây Ban Nha hiện đang tiến hành thực hiện phân chia theo vực địa lý, với mỗi nhóm chăm sóc sức khỏe cho từng vùng. Từng nhóm này thường bao gồm các Bác sĩ gia đình, Bác sĩ nhi khoa cộng đồng, các y tá, Bác sĩ vật lý và nhân viên phụ tá. Tại các khu vực đô thị, tất cả các dịch vụ đều được tập trung tại một tòa nhà trong đó, ở vùng nông thôn các trung tâm chính được hỗ trợ bởi các nhánh y tế nhỏ hơn.
Nếu thực sự muốn trở thành một Bác sĩ gia đình tại Tây Ban Nha, các bác sĩ phải được đào tạo với 6 năm chương trình Đại học, phải vượt qua được một cuộc thi quốc gia có tên là MIR đồng thời, phải học thêm một chương trình đào tạo kéo dài 4 năm. Chương trình này sẽ bao gồm các vấn đề về chăm sóc sức khỏe cộng đồng như: nhi khoa, chỉnh hình, tâm thần học, tai – mũi – họng hay bệnh truyền nhiễm…
Từ một số mô hình Bác sĩ gia đình tại các nước phát triển được đề cập đến ở trên ta nhận thấy được tầm quan trọng của một Bác sĩ gia đình đối với cộng động. Tại các nước lớn như: Mỹ, Anh, Pháp, Tây Ban Nha,… họ đã đi vào thực hiện chương trình này từ khá sớm và cũng nhận được rất nhiều thành công cũng như sự ủng hộ của cả cộng đồng. Trong tương lai gần, chắc chắn Việt Nam cũng sẽ tạo ra được những thành công như vậy.